Είναι το φως που έχω αρκετό για τα φυτά μου;

         

Όταν ξεκινούσα το όμορφο ταξίδι μου με την κηπουρική, υπήρξαν αρκετές φορές που κάποιο φυτάκι που διατηρούσα στο εσωτερικό του σπιτιού μου έδειχνε πως δεν περνάει καλά. Σχεδόν πάντα και με αυτόματο τρόπο, το μυαλό μου πήγαινε στην έλλειψη νερού ή λιπάσματος με αποτέλεσμα, προς μεγάλη μου απογοήτευση, το φυτό μου να μην τα καταφέρνει. Μου πήρε αρκετό καιρό να συνειδητοποιήσω πόσο σημαντικός παράγοντας είναι το φως. Είναι μία παράμετρος που είτε αγνοούμε είτε δεν έχουμε κατανοήσει σε επαρκή βαθμό. Μετά από πολλά χρόνια νιώθω έτοιμος να καταθέσω τα δικά μου συμπεράσματα επάνω στο θέμα ‘φως και φυτά εσωτερικού χώρου’. Αρκετοί φίλοι με ρωτάνε ‘πήρα το τάδε φυτό – πού το βάζω μέσα στο χώρο μου?’. Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα εξαρτάται από το είδος του φυτού.

Ξεκινάμε από αυτό. Δεν έχουν όλα τα φυτά εσωτερικού χώρου τις ίδιες απαιτήσεις σε φώς. Υπάρχουν φυτά που το λατρεύουν, ενώ κάποια άλλα προτιμούν πιο σκιαζόμενες θέσεις. Ένα είναι σίγουρο όμως. ΚΑΝΕΝΑ φυτό που ζει μέσα στο εσωτερικού ενός σπιτιού δε μπορεί να επιβιώσει σε συνθήκες απόλυτου σκοταδιού. Ούτε καν αυτά που χαρακτηρίζονται ως low-light φυτά, όπως οι Σανσιβιέριες και οι Ζάμιες. Πάμε να μιλήσουμε τώρα για έναν πολύ σημαντικό παράγοντα που επηρεάζει τη βιωσιμότητα του κάθε φύτου μέσα στο σπίτι μας.

 

Ο Προσανατολισμός του Σπιτιού μας

            Αυτό λοιπόν είναι ίσως το πιο σημαντικό στοιχείο που πρέπει να λάβουμε υπόψιν πριν καν προχωρήσουμε στην αγορά ενός νέου φυτού. Έχει το σπίτι μας τον κατάλληλο προσανατολισμό έτσι ώστε το εσωτερικό του να δέχεται επαρκή ποσότητα ηλιακού φωτός; Αυτό είναι αρκετά εύκολο να το παρατηρήσουμε και να βασιστούμε σε ορισμένους σταθερούς κανόνες. Κατ’αρχήν, ένα παράθυρο με νότιο προσανατολισμό θεωρείται το πιο φωτεινό, καθώς δέχεται φως σχεδόν καθ’ όλη τη διάρκεια της μέρας. Εν αντιθέσει, ένα βορινό παράθυρο δέχεται το λιγότερο φως και αυτό με έμμεσο τρόπο. Συνεπώς, αμέσως αμέσως συμπεραίνουμε πως ένα νότιο παράθυρο υπερτερεί ως θέση φύτευσης έναντι ενός βορινού. Σωστά. Ωστόσο, υπάρχουν και άλλες περιπτώσεις. Ένα ανατολικό παράθυρο δέχεται φως μόνο τις πρωινές ώρες, ενώ ένα παράθυρο με δυτικό προσανατολισμό λαμβάνει φως κυριώς τις απογευματινές ώρες. Κατά κανόνα, ο ιδανικός ήλιος είναι ο πρωινός, οπότε και το φως του είναι πιο ήπιο και δεν καίει. Ο μεσημεριανός ήλιος από την άλλη θα πρέπει να αποφεύγεται, κυρίως το καλοκαίρι, είτε αλλάζοντας θέση το φυτό μας, είτε φιλτράροντας το φως του με κάποια κουρτίνα ή σκίαστρο, καθώς μπορεί να δημιουργήσει εγκαύματα στα φύλλα των περισσότερων φυτών. Ιδανικά, ένα ανατολικό ή νοτιοδυτικό παράθυρο εκμεταλλεύεται καλύτερα το ηλιακό φως, όσον αφορά τη χρήση του από τα φυτά μας. Επίσης, δε σημαίνει ότι ένα σπίτι με βορινά παράθυρα είναι αδύνατο να φιλοξενήσει τους πράσινους φίλους μας. Πολύ απλά, γνωρίζοντας εξ’ αρχής το φως που δέχεται ο χώρος μας, μπορούμε να αποφασίσουμε ποια φυτά ταιριάζουν σε αυτόν.

 

Κατηγορίες Ηλιακού Φωτός στο Σπίτι μας

            Εν συνεχεία, αφού μπορέσαμε να αναγνωρίσουμε τον προσανατολισμό του χώρου μας και να υπολογίσουμε πόσες ώρες ήλιου δέχεται, ήρθε η ώρα να χωρίσουμε σε κατηγορίες το φως που δέχεται ένα φυτό, ανάλογα με τη θέση του στο χώρο. Η παρακάτω φωτογραφία είναι ενδεικτική.

            Η θέση Νο.1 που βρίσκεται συνήθως ακριβώς μπροστά στο παράθυρό μας περιγράφει το ‘άμεσο’ ηλιακό φως, το οποίο ανάλογα με τον προσανατολισμό του παραθύρου μπορεί να είναι πολύ ευεργετικό για ένα φυτό που αντέχει να το ακουμπάνε οι ακτίνες του ηλίου, αλλά βλαβερό για ένα φυτό που δεν του αρέσει να κοιτάει τον ήλιο στα μάτια.

            Τα εν λόγω φυτά θα αρέσκονται περισσότερο στη θέση Νο.2 της φωτογραφίας, όπου θα απολαμβάνουν αυτό που λέμε ‘έμμεσο’ ηλιακό φως, ζώντας σε έναν φωτεινό χώρο, χωρίς όμως οι ακτίνες του ήλιου να ακουμπάνε τα φύλλα του. Αυτή η θέση του (Νο.2) είναι και η θέση που προτιμά η συντριπτική πλειοψηφία των φυτών εσωτερικού χώρου. Είναι η μέση κατάσταση. Είναι η θέση που επιτρέπει σε έναν άνθρωπο να διαβάσει ξεκούραστα ένα βιβλίο κατά τη διάρκεια της ημέρας, χωρίς να χρησιμοποιεί κάποιο βοηθητικό φωτισμό. Κι αφού είναι ξεκούραστο για εμάς τους ανθρώπους, είναι και για τα φυτά μας!

            Τέλος, η θέση Νο.3 στη φωτογραφία περιγράφει το ‘χαμηλό’ φωτισμό. Είναι μία θέση που απέχει από το κοντινότερο παράθυρο πάνω από 2-3 μέτρα και βρίσκεται σε σκιερό σημείο εντός του χώρου μας, αλλά όχι απολύτως σκοτεινό. Σε αυτή τη θέση ταιριάζουν φυτά που στη φύση ζουν κάτω από τα φυλλώματα των ψηλότερων δέντρων του δάσους και δε δέχονται απευθείας ηλιακό φως. Τρανό παράδειγμα το ανθούριο με τα όμορφα άνθη του!  

            Συνοψίζοντας, πριν φέρουμε το επόμενο φυτό σπίτι μας είναι ιδανικό να κάνουμε πρώτα μια γρήγορη έρευνα στο διαδίκτυο αναφορικά με τις απαιτήσεις του σε φως. Κατόπιν, υπολογίζουμε εάν ο χώρος μας πληροί τις προϋποθέσεις, λαμβάνοντας υπόψιν τον προσανατολισμό του κοντινότερου παραθύρου. Τέλος, να σημειώσω πως η ποσότητα φωτός που δέχεται ένα φυτό δημιουργεί γύρω του ένα μικροκλίμα που επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό και τη συχνότητα ποτίσματος. Χοντρικά, όσο πιο πολύ φως έχουμε, τόσο μεγαλύτερες ανάγκες σε νερό. Περισσότερα για αυτό σε μελλοντικό άρθρο!